Poprzedni artykuł | Następny artykuł

BMI a śmiertelność po epizodzie ostrej zdekompensowanej niewydolności serca

Paradoks otyłości w niewydolności serca jest powszechnie znany od wielu lat. Pomimo, że otyłość wiąże się z większym ryzykiem wystąpienia niewydolności serca (HF), wyższa wartość wskaźnika BMI (z wyłączeniem otyłości olbrzymiej) w przewlekłej HF paradoksalnie poprawia rokowanie w tej grupie chorych. Wciąż trwa debata czy otyłość sama w sobie wykazuje działanie ochronne w HF (np.: jako marker lepszego odżywienia, poprzez zmniejszenie aktywacji TNFalfa, czy też przez bezpośredni wpływ na hemodynamikę pracy serca), czy może jedynie niskie BMI współwystępuje z dotychczas niepoznanymi czynnikami, które sprzyjają wyższej śmiertelności w omawianej grupie chorych. W ostatnim czasie na łamach Journal of the American College of Cardiology (JACC) ukazały się wyniki prospektywnego, obserwacyjnego, międzykontynentalnego badania na dużej grupie chorych z HF (6142 pacjentów, 12 kohort z 4 kontynentów), w którym autorzy badali wpływ BMI na śmiertelność po epizodzie ostrej zdekompensowanej niewydolności serca (ADHF), niezależnie od tradycyjnych markerów ryzyka. Populację badaną podzielono na 3 podgrupy w odniesieniu do wartości wskaźnika BMI: prawidłowy 18.5 – 25kg/m2 (n=2197), nadwaga 25 – 30kg/m2 (n=2243) oraz otyłość ≥30kg/m2 (n=1702). Wystąpienie pierwotnego punktu końcowego (śmiertelność z jakiejkolwiek przyczyny) oceniano po 30 dniach i po 1 roku od hospitalizacji. Pacjenci z ADHF i prawidłowym BMI byli starsi, z bardziej zaawansowaną niewydolnością serca (niższa wartość frakcji wyrzutowej lewej komory – LVEF, ciśnienia tętniczego krwi, stężenia sodu, hemoglobiny, z wyższym stężeniem peptydów natriuretycznych i troponiny przy przyjęciu), mniejszą liczbą chorób współtowarzyszących związanych z otyłością (cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, choroba niedokrwienna serca) oraz istotnie rzadziej przyjmowali statyny, B-blokery czy inhibitory enzymu konwertującego angiotensynę. Pomimo heterogenności w zakresie wskaźnika masy ciała w 4 różnych populacjach ujętych w badaniu, wyższe BMI wiązało się z istotnie mniejszą śmiertelnością 30-dniową i roczną zwłaszcza w grupie pacjentów starszych (>75r.ż.), z nowo rozpoznaną skurczową HF (LVEF<50%), bez współtowarzyszącej cukrzycy. W oparciu o otrzymane wyniki autorzy pracy sugerują, iż związek BMI ze śmiertelnością w grupie chorych po epizodzie ADHF jest bardziej złożony niż dotychczas podejrzewano. Starzenie, zaawansowanie/przewlekły charakter HF, brak chorób metabolicznych mogą być częściowym wyjaśnieniem opisywanego paradoksu otyłości. Przy czym wpływ wartości BMI nie jest specyficzny dla danego regionu/kontynentu. Przedstawiona w omawianym doniesieniu charakterystyka grupy chorych po epizodzie ADHF, którzy odnoszą największą korzyść z utrzymania BMI powyżej normy umożliwia wyodrębnienie pacjentów wysokiego ryzyka zgonu, u których właściwe wydaje się zastosowanie dodatkowych interwencji żywieniowych.

Piśmiennictwo:

  1. Ravi Shah, Etienne Gayat, James L. Januzzi Jr. et al. Body mass index and mortality in acutely decompensated heart failure across the world a global obesity paradox. J Am Coll Cardiol, March 04, 2014,63(8):778-785. Doi:10.1016/j.jacc.2013.09.072 http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0735109713062074